Na de Tweede Wereldoorlog lag Kiev grotendeels in puin – aan flarden geschoten door de legers van Hitler en Stalin. Al snel daarna is begonnen met de wederopbouw van de stad met het rijke verleden, eerst onder de vleugels van de Sovjet-Unie, later onder eigen vlag.
De vele kerken met de karakteristieke koepels zijn waar mogelijk gerestaureerd en deels compleet herbouwd, zoals het Lavra, het imposante kloostercomplex aan de bovenoever van de Dnjepr. De recent gebouwde kerk op de tweede foto is een exacte kopie van de kerk die daar vroeger heeft gestaan.
Nog altijd gaan de werkzaamheden om de stad in oude glorie te laten herleven door. Helaas is goud nogal kostbaar. Daarom wordt er voor de koepels vaak gekozen voor een goedkoper alternatief. Zo is het in Kiev niet alles goud wat er blinkt.
Na het winnen van World Press Photo 2012 met een spectaculair portret van een strijdbare Inna Schevchenko ging de Franse fotograaf Guillaume Herbaut enkele weken geleden opnieuw naar Kiev om de vrouwen van FEMEN op de gevoelige plaat vast te leggen.
Dit keer was het winter, maar vrieskou kan de doorgewinterde activistes niet deren, zo is al vaker gebleken. Het resultaat mag er zijn - een even prachtige als onthullende reeks portretten.
Foto's Guillaume Herbaut
.
Voor de eerste serie portretten met de prijswinnende foto van Inna, zie 'Les Amazones de Kiev'.
In de nacht van 9 op 10 maart lokten drie mannen de 19 jarige Oksana Makar naar een appartement in Mikolajev, een provinciestad niet ver van Odessa. Daar verkrachtten ze haar, wurgden haar, verkrachtten haar opnieuw, staken de boel in brand en lieten haar voor dood achter.
Maar ze was niet dood. Wonder boven wonder overleefde ze de brute aanslag, helaas niet zonder verschrikkelijke gevolgen. Meer dan de helft van haar lichaam is verbrand, beide voeten en rechterarm zijn inmiddels geamputeerd en haar organen functioneren nauwelijks nog.
De daders konden al snel aangehouden worden, maar twee van de verdachten blijken uit invloedrijke families te komen en zijn zonder borg weer op vrije voeten gesteld.
Gevreesd moet worden dat justitie weinig moeite zal doen om deze zaak te onderzoeken om de daders voor lange tijd achter de tralies te krijgen – een triest voorbeeld van hoe corrupt de rechterlijke macht in Oekraïne is en tot welk schrijnend onrecht dit kan leiden.
Mikolajev, 15 maart 2012
(helaas geen betere foto's, misschien later)
De schokkende gebeurtenis heeft veel losgemaakt. Zo waren er in de woonplaats van Oksana massale demonstraties om steun te betuigen en gerechtigheid te eisen. Maar ook daarbuiten kwamen reacties.
Kiev, 15 maart 2012
Uiteraard trekt ook FEMEN zich het lot van Oksana aan – dit grove onrecht schreeuwt om actie! Donderdagochtend klommen vijf activisten op de overkapping van de ingang van het kantoor van de procureur-generaal - 'Leve Oksana' en 'dood aan de sadisten' schreeuwend.
Als de rechterlijke macht zo overduidelijk corrupt en partijdig is, dat het deze zaak laat liggen, dan moet men niet vreemd opkijken als de daders straks openlijk gelyncht worden, zo klonk het dreigend.
FEMEN zal er alles aan doen om deze zaak internationale bekendheid te geven en daarbij actie ondernemen om Oksana financieel en organisatorisch te steunen in haar strijd om deze aanslag te overleven en enige genoegdoening te krijgen voor de verwoesting van lijf en leden.
Zelfs dit protest kon op weinig begrip rekenen van de politie. Drie activisten werden gearresteerd, twee wisten te ontkomen.
Zomer of winter, weer of geen weer, de handel op straat gaat altijd door. Terwijl de sneeuwresten langzaam wegdooien, wachten de straatverkopers geduldig op het begin van de lente - in stille hoop op de opbloei van hun handel.
Donderdagmiddag werden de bewoners van Istanbul vlakbij de Agia Sophia opgeschrikt door de plotselinge verschijning van vier halfnaakte, naar het scheen ernstig toegetakelde, met brandwonden overdekte vrouwen. Binnen een minuut was de politie ter plekke - niet om de helpende hand te bieden, maar om de vrouwen hardhandig beet te pakken en af te voeren naar het bureau.
Het zat er dik in dat FEMEN de Internationale Vrouwendag zou aangrijpen om flink uit te pakken. Het harde politieoptreden bij de protestactie in Moskou heeft het moreel niet gebroken, integendeel. Opnieuw zijn activistes de grens overgestoken om grof onrecht, zoals huiselijk geweld aan de kaak te stellen.
Dit protest richtte zich met name tegen de misdadige gewoonte om vrouwen met zwavelzuur te overgieten, die in het Aziatische binnenland in zwang is. Redenen van zo’n onmenselijke mishandeling, die pijnlijke brandwonden veroorzaakt en levenslange littekens achterlaat, kunnen o.a. zijn: de weigering van een huwelijk of de wens om een seculiere opvoeding te krijgen.
Ook in andere islamitische Aziatische landen worden vrouwen regelmatig het slachtoffer van barbaarse praktijken als ze zich in de ogen van mannen onbetamelijk gedragen – vrouwen worden geslagen en verkracht, hun ledematen gebroken, worden zelfs levend verbrand en begraven. Gisteren nog was een vrouw met een ernstig verminkt gezicht in het nieuws die door haar familieleden zo was mishandeld omdat ze geweigerd had de prostitutie in te gaan.
Ook in het moderne Turkije vormt huiselijk geweld een groot en erkend probleem. Zo schoot op de dag van het protest een man in Istanbul de 40-jarige moeder van drie kinderen dood. Het ging om een familielid dat na ruzie met haar echtgenoot het huis uit was gevlucht.
Het Turkse parlement is bezig met nieuwe wetgeving om de mishandeling en het misbruik van vrouwen strenger te bestraffen. FEMEN dringt er met deze actie op aan serieus werk te maken van dit voornemen.
Mannen zullen moeten gaan beseffen dat echtgenotes niet hun bezit zijn, maar gelijkwaardige partners, dat een man geen enkel recht heeft om een vrouw te mishandelen, als ze niet naar zijn pijpen wenst te dansen. Het zou fijn zijn als wetgeving hem helpt hiervan doordrongen te raken, zodat vrouwen vrij van angst kunnen leven en zich naar eigen inzichten kunnen ontplooien.
Hoe moedig en relevant ook, FEMEN mag wel uitkijken met haar topless protesten over de grens. In West-Europa is men wel een en ander gewend, maar in andere landen voelt het gezag zich wat sneller op de autoritaire of religieuze pik getrapt en kan dan ongemeen hard optreden, zo hebben we in Minsk en Moskou kunnen zien.
Actievoeren zit FEMEN in het bloed, maar wordt natuurlijk wel lastig als je de helft van de tijd in de gevangenis zit - of hoort dit bij de onvermijdelijke risico's van het vak?
